Tổng Đốc Lê Hoan (1856-1915) - Phan Trường Sơn

Thực dân Pháp thì nghi ngờ và buộc tội ông là chơi trò hai mặt, cấu kết với phỉ (Đề Thám) và cuối cùng là tội phản bội. Triều đình nhà Nguyễn do hai nhà vua yêu nước là Thành Thái và Duy Tân thì cho rằng ông là một viên quan trẻ tuổi, yêu nước và có năng lực nên rất mực nâng đỡ. Còn dân chúng và sĩ phu Bắc Hà thời đó thì đánh giá ông là một người hại dân, hại nước, làm tay sai cho Pháp đàn áp cuộc khởi nghĩa Yên Thế của Hoàng Hoa Thám. Họ nghĩ như vậy cũng đúng thôi bởi vì về mặt chính thức, ông được giao nhiệm vụ như vậy. Thời gian càng lùi xa về quá khứ, những thông tin về Lê Hoan ở cả hai phía Việt Nam và Pháp ngày càng nhiều thêm, đặc biệt trong các tài liệu của Cục Lưu trữ Hải ngoại ...Xem thêm